İçinde bulunduğumuz Covid19 (corona virüsü) nedeniyle birçok bariatrik cerrahi (tüp mide) operasyonu geçiren hasta, ameliyatın bağışıklık sistemi üzerine olan etkisinin nasıl olacağı konusunda doğru bilgiye ulaşamadığı için tedirgin durumda. Bu yazıyı bu nedenle kaleme almak istedim.
Şu an bariatrik ameliyatlar neden yapılmıyor? Obezite ameliyatları neden durduruldu?
Öncelikle bu ameliyatların bir aciliyeti yok. Ayrıca bu ameliyatların çoğu laporoskopik gerçekleştiriliyor. Bu da mevcut durumda bu ameliyatları bulaş açısından riskli bir duruma getiriyor.
“Obezite ameliyatı (tüp mide, gastrik bypass) oldum, bu durum bağışıklık sistemimi zayıflatır mı, enfeksiyon olma riskim arttı mı?
Bu durumda ameliyatı ne zaman olduğunuz önemli. Ameliyat sonrası, bu bir cerrahi operasyon olduğu için ilk bir ay ile bazen üç aya varan erken dönemdeki hastalarda biraz daha dikkatli davranmak önemli. Çünkü bu ameliyatlar küçük ameliyatlar değil. Burada yapabileceğiniz, en başta mümkün olduğu kadar sosyal izolasyonu sağlamak, diyet önerilerine uymak ve doktorunuzun ya da diyetisyeninizin önerdiği takviye gıdaları ya da ilaçları düzenli bir şekilde kullanmak.
Ancak ameliyatı daha uzun süre önce olduysanız, katı diyete geçtiyseniz, diyetisyeninizin önerileri doğrultusunda beslenmenize dikkat ediyorsanız o zaman endişelenmenize gerek yok. Tam tersine obezite ameliyatı olan bireyler, olmayan obez bireylere göre bağışıklık sistemi açısından daha şanslı. Bu virüs yandaş hastalığı olan (KOAH, şeker, hipertansiyon gibi) bireylerde daha etkili, obezite ameliyatı olan bireylerde bu yandaş hastalıkların kilo kaybı ile birlikte düzelmesi ameliyatı daha önce olan bireyler için bu anlamda bir avantaj sunmakta. Ayrıca beslenme açısından bakıldığında, eskiden sağlıksız beslenme alışkanlıklarına sahip hastaların, ameliyat sonrası sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanmış olmalarının da hastaların bağışıklık sistemlerini güçlendirdiğini söyleyebiliriz. Bu süreçte bir diyetisyen tarafından takip edilen ve diyet önerilerine uyan ve sonuç olarak da yeniden kilo kazanmayan hastaların bağışıklık sistemi öncesine göre daha güçlü.
“Bariatrik cerrahi hastaları bu süreçte vitamin mineral ya da başka takviyeler almalı mı?”
Hastalar bu süreçte, kan sonuçlarına ya da klinik bulgularına bakılarak doktor ve diyetisyenlerinin önerdikleri, hali hazırda kullanımda oldukları vitamin ve mineral, diğer besin destekleri ya da ilaçlar varsa bunlara devam etmeliler. Olduğunuz ameliyat tipine göre kullanacağınız takviyeler birbirinden farklılık gösterir. Uzun dönemde hastalarda doktorlarının kullanıma devam etmesini istedikleri takviyelerde kullanımı aksatma daha sık yaşanabiliyor. Özellikle emilim bozukluğu yaratarak kilo vermenize yardımcı olan bir ameliyat türü geçiren hastaların, besin takviyelerini kullanma konusunda daha titiz davranmaları gerekiyor.
Ancak doktorunuz size önermediyse, ekstra olarak ya da normalde kullanılandan daha fazla olacak şekilde bir vitamin mineral kullanımı önerilmiyor. Hatta bu şekilde uygunsuz kullanımın faydadan çok zarar getirebileceği bir durum söz konusu. Bariatrik cerrahi hastalarına bu vitamin ve minerallerin önerilmesinin nedeni, hastaların özellikle ilk dönemde kısıtlı bir diyetsel alıma bağlı olarak, vücutları için gerekli olan vitamin ve mineralleri yeterli olarak besinlerden alamıyor oluşudur. Eğer katı diyete geçtiniz ve renkli bir beslenmeniz var ise diyetisyeninizin önerdiği bir diyeti uyguluyorsanız, bağırsak sisteminiz sağlıklı ve doktorunuz aksini söylemedi ise o zaman ekstra bir besin takviyesi almanız gerekmiyor.
Probiyotik kullanımı ile ilgili olarak, her hastanın probiyotik kullanması gerekmiyor. Her durumda kullanılacak probiyotik türü de birbirinden farklı. Bu nedenle hastalar bireysel olarak değerlendirilmeli ve diyetisyeninin önerisine göre kullanmalı ya da kullanmamalı.
Son dönemde bu ameliyatı olan hastaların çoğu, rehberlerin önerdiği gibi bir diyetisyen tarafından takip ediliyorlar. Ancak ne yazık ki bu süreci kendi kendine yürütmeye çalışan hasta sayısı da hala yadsınamayacak şekilde fazla. Eğer sürecin başında iseniz şimdiden bir diyetisyen tarafından takip edilmenizi öneriyorum. Ameliyatı uzun zaman önce olmuş ve bu süreçte hiç diyetisyene gitmemiş ya da çok kısa dönem devam etmiş hastaların ise tek bir görüşme dahi olsa beslenmelerinin değerlendirilmesi, yapılan beslenme hatalarının düzenlenmesi için bir diyetisyenle iletişime geçmelerinin sağlıkları için daha iyi olacağı kanaatindeyim.
Bu zor günlerin bir an önce geçmesi ve çilek tadında günlerin geri gelmesi dileğiyle.
Uzman Diyetisyen Ece ÇELİK ATALAY
Obezitenin Tedavisinde – Obezite Cerrahisi
Tüp Mide Hastalarında Bağışıklık Sistemi ve Covid19
Tüp Mide – Obezite Cerrahisinde Beslenme
Obezite Cerrahisi Sonrası Beslenme Sorunları
Obezite Cerrahisi Sonrası Aşırı Yemeyi Önleyen 10 Beslenme İpucu
[…] Tüp Mide Hastalarında Bağışıklık Sistemi ve Covid19 […]
[…] Tüp Mide Hastalarında Bağışıklık Sistemi ve Covid19 […]
[…] Tüp Mide Hastalarında Bağışıklık Sistemi ve Covid19 […]